Folderwraak

Jarenlang hield ik reclamefolders buiten. Door een Nee-Ja sticker op de deur, inschrijving bij Postfilter en als er dan toch nog werving op de mat viel, stuurde ik mails met zinnen als: 'Weet u wel hoeveel bomen ze kappen voor al dat onzinpapier waarmee u achteloos rondstrooit?' Antwoord kreeg ik nooit en waarom ook. Ik had zo overduidelijk gelijk, wat konden ze daar nog op zeggen?  

Maar sinds kort ben ik zelf sprakeloos. En een tikje vertwijfeld, terwijl ik machteloos toekijk hoe stapels dikke folderpakketten ons huis binnenstromen en als kruiend ijs met honderden tegelijk tegen het meubilair opstuwen. Protesteren heeft geen zin, ik ben zelf medeplichtig dus gediskwalificeerd, maar vooral nederig omdat dit is zoals het nou eenmaal gaat in het leven. Hoe kon ik dat nou vergeten?

Want als je zoon dertien wordt en een eerste baantje zoekt, dan zeg je niet: 'Folderen? Als je dat maar laat!' Nee, dan zeg je: 'Wat een goed, eigen initiatief! En wat gezond, dat fietsen door weer en wind!' Bovendien - zo draaiden mijn gedachten - doe je dat folderen voor mensen die bewust kiezen voor gedrukte reclame en wat is daar nou mis mee? En dan krijg je er ook nog van die onverwoestbare fietstassen bij, zo oerdegelijk kun je ze nergens meer kopen. Dus ja hoor, prima job, duim omhoog en op pad!

Zijn nieuwe folderwijk begint met het verkennen van de straten en het tellen van de Ja-deuren. Dat is al lang niet meer gebeurd - de buurt zat een poosje zonder folderaar. Die vrijdag ligt de eerste partij folders op de smalle stoep voor ons huis in de binnenstad, minstens honderd kilo aan reclame, verpakt in tweehonderdvijftig plastic hoezen voor evenzovele huizen. Veel teveel, de telling kwam niet verder dan tachtig Ja-stickers. Nou ja, dat is vast verklaarbaar, al die folders staan intussen ook online en de wijk schakelt sneller over dan de foldergigant had verwacht. We sjouwen de lading naar binnen en appen het hoofdkantoor, want wat te doen met de overtollige pakketten? Antwoord: afwachten, over een paar weken komt een wagen langs om ze te halen.

Intussen ligt alweer de volgende berg papier voor de deur. Dit is nog steeds totale overkill, hoe kan dat? Dus weer een appje. Nou, de nieuwe telling moet eerst verwerkt en dat duurt een maand. Na nog een week en veel meer pakketten kunnen we nauwelijks van de kamer in de keuken komen. En geen redding in zicht, dit kan niet langer wachten. We breken alle bundels open, scheiden plastic van reclame, slepen zware canvastassen naar de papierbak en al heen en weer sjokkend sla ik aan het rekenen. Meer dan dertig jaar heb ik die folders geboycot, met veel moeite en liefde voor de goede zaak, het milieu en de wereld. Dat zijn enorme stapels papier, maar die golven nu alsnog over ons heen. Folderwraak, alles voor niets.

Na maanden lijkt de telling nog steeds niet verwerkt door het hoofdkantoor, hoewel de papiervloed iets afneemt. De gang naar de papierbak is nu routine en zoon vindt het folderen best leuk, vooral als ik gezellig meega. We komen langs straten waar niemand ze nog wil, ik moet denken aan Kaas van Willem Elsschot. Eenmaal zie ik een stokoude mevrouw in een diepe stoel bij het raam, haar blik afgewend, de schemerige kamer vol verleden in. Maar bij het klepperen van de brievenbus komt ze tot leven en zet haar handen op de leuningen. En ik weet en voel: voor haar doen we dit.